דאָס „געריכט“ האָט זיך פֿאַרזאַמלט אין אַ שענק, אין אַ באַזונדער חדרל. עס איז געװען זײער הײס און די געלע, צעשײלטע טאַפּעטן אױף די נידעריקע װענט האָבן געדאַמפּט פֿון מענטשלעכן אָטעם. די „ריכטער“ האָבן זיך נישט געזעצט אױף דער לאַנגער הילצערנער באַנק, װאָס איז געשטאַנען אין מיטן, נאָר אױף הױכע פֿעסער ביר; זײ האָבן אַזױ אַרום זיך געװאָלט אָפּקילן די צעהיצטע לײַבער. זײ האָבן זיך אױסגעטאָן די מאַרינאַרקעס און זענען געבליבן זיצן אין די קאָלירטע אײבערהעמדער מיט די גלאַנצנדיקע בראָנדזענע ספּינקעס.

זײ זענען געװען דרײַ מאַן. אַלע שטאַרקע, װי די דעמבעס, — באַקאַנטע פּאַרשױנען פֿון דער „אונטערװעלט“. 

אײנער פֿון זײ, זײער אַ דיקער, מיט אַ גראָבן רױטן קאַרק, געפֿאַלדעװעט, װי אַ װעלטשענער נוס, מיט אַן אַראָפּהענגענדיקן בױך, װי אַ קימפּעט־ייִדענע, מיט אַ פּנים, װאָס איז געװען באַדעקט מיט זיגזאַגיקע שראַמען פֿון

פֿאַרהײלטע מעסערשטעך — האָט געפּרײַכט אין דער דעמפּיקער לופֿט און פֿון זײַן האַלב אױפֿגעעפֿנט מױל האָבן אַראָפּגעקוקט אַ פּאָר פֿלײשיקע ליפּן און צװײ שורות גאָלדענע צײן. ער האָט אַרױסגענומען פֿון די הױזן, װאָס זענען געװען צוגעהאַלטן דורך אַ לעדערנעם פּאַסיק, אַ שאַכטל פּאַפּיראָסן און דערלאַנגט זײַנע איבעריקע צװײ קאָלעגן צו רייכערן, אַ זאָג טוענדיק מיט אַ הײזעריקער שטים, װאָס האָט קױם געװאָלט אַרױסקריכן פֿון זײַן האַלדז:

— נו, מ׳קאָן שױן אָנהײבן די „דין־תּורה“?

— פֿאַר װאָס נישט? — האָט געענטפֿערט אַ צװײטער, װאָס האָט געהאַט אײן אױג קלענער, װי דאָס אַנדערע, (דאָס קלענערע אױג איז געװען רױט װי אַ ציגל און איז אים אײַנגעשרומפּן געװאָרן צוליב אַ קלאַפּ). 

— רוף אַרײַן די ייִדענע! — האָט אַ געשרײ געטון דער דריטער „ריכטער“, אַ יונג מיט אַן אױפֿגעקנעפּלט העמד, װאָס האָט אַרױסגעװיזן אַ האָריקע, צעכראַסטעטע ברוסט, אױף װעלכער עס איז געװען בלױ אױסטאַטויִרט — װי בײַ מענטשן, װאָס זענען לאַנג געזעסן אין טורמעס — אַ נאַקעטע אַטלעטן־פֿרױ, װאָס הײבט שװערע געװיכטער. 

דער ערשטער מיטן צעשונדענעם פּנים האָט זיך אַ הײב געטון פֿון דער פֿאַס, אױף װעלכער ער איז געזעסן, און האָט געעפֿנט די טיר.

— קום אַרײַן! האָט ער אַ ברום געטון אױף דער שװעל און האָט זיך צוריקגעזעצט אױף זײַן בכּבֿוד אָרט. 

עס האָט זיך באַװיזן אַ ייִדענע מיט אַ הױקער. זי האָט געהאַט אַ װײַס, קרענקלעך פּנים, גרױסע דערשראָקענע אױגן און פֿאַר די הענט האָט זי געפֿירט צװײ קינדער: בײדע מײדלעך, אָנגעטוענע אין צעריסענע, פֿאַרברודיקטע קלײדלעך.

— די יאַטלעך האָסטו געקענט לאָזן אין דער הײם! — האָט אין אַ בײזן טאָן אַ זאָג געטון דער פּאַרשױן מיטן צעשניטענעם פּנים. 

די קינדער האָבן דערפֿילט, אַז מען מײנט זײ און זײ האָבן געמאַכט רחמנותדיקע פּנימלעך און זיך פֿאַרשטעלט אין דער מאַמעס קלײד, װאָס זײַן שלאָמפּער האָט געװישט דעם שטױב פֿון דער פּאָדלאָגע, װי אַ פֿלעדערװיש. 

— װאָס װילסטו אײגנטלעך פֿון דײַן מאַן? — האָט געפֿרעגט דער „ריכטער“ מיטן רױטן, געדראָלענעם אױג. 

— װאָס איך װיל, מײַנע ליבע לײַט? — האָט די ייִדענע גענומען רעדן מיט אַ שלוכצנדיק קול. — עץ װײסט דען נישט, װאָס איך װיל? איך װיל, ער זאָל מיך נישט אַװעקװאַרפֿן װי אַ שמאַטע און לאָזן די קינדער געשװאָלן װערן פֿון הונגער… פֿופֿצן יאָר האָב איך אים אָפּגעאַרבעט װי אַ בלינד פֿערד. ער האָט זיך אַרומגעדרײט װי אַ פּריץ און האָט נישט געטון די האַנט אין קאַלטן װאַסער אַרײַן. װי אַ קאַטאָרזשאַן האָב איך געפּראַצעװעט פֿאַר אים. אַ נגידישן בױך האָט ער געקריגן פֿון מײַן האָרעװאַניע און יעצט, אַז ס׳גײט אים גוט, האָט ער מיך אַװעקגעװאָרפֿן און ער װיל נישט הערן פֿון מיר און פֿון די װערעם זײַנע. צום רבֿ האָב איך אים גערופֿן — לאַכט ער זיך אױס; מיטן סאָנד האָב איך אים געסטראַשעט — זאָגט ער, ר׳האָט נישט קײן מורא, אָבער פֿאַר ענק ציטערט ער… צו ענק װעט ער

שױן קומען… עץ האָט דאָך אַ ייִדיש האַרץ און צ׳װעט רחמנות האָבן אױף אַ קאַליקע מיט צװײ לעבעדיקע יתומים. 

— שאַ, שאַ! גענוג געדייבערט! דו דאַרפֿסט שױן מער נישט רעדן. מיר האָבן שױן אַלץ פֿאַרשטאַנען! — האָט דער פּאַרשױן מיטן „בילד“ אױפֿן האַרץ אַ מאַך געטון מיט דער האַנט און איר איבערגעשלאָגן די רײד. — קאָנסט הולכן. מיר װעלן דיך שױן רופֿן. 

— אױ, װי צ׳האָט אַ גאָט אין האַרצן, נעמט זיך אָן מײַן קשיװדע און לערנט בלק דעם שײגעץ, — האָט די פֿרױ גערעדט אױף דער שװעל אונטערזיפֿצנדיק, און װינטשנדיק מיט אַ חניפֿהדיק פּנים אַ „גוטן טאָג“, האָט זי פֿאַרלאָזט די שענק.

אַז די ריכטער זענען געבליבן אַלײן, האָבן זײ זיך אָנגעקוקט. 

— מען דאַרף דעם יאָלד אַ נעם טון אין דער פּרעס אַרײַן! — האָט זיך אָנגערופֿן דער פּאַרשױן מיטן קלײנעם אױג און האָט זיך אױסגעצױגן אױפֿן פֿאַס ביר. 

— ר׳האָט אָפּגעשפּאָרט אַ פּאָר גילדן, פּאַסט אים שױן נישט אַ װײַב אַ הױקער! — ער װיל אױף אונדז שױן נישט קוקן און ער גײט אין דער גאַס שטײַף, װי אַ פּלומפּ און מאַכט זיך, װי ער קען אונדז נישט!

דער מענטש, װעגן װעלכן די „דין־תּורה“ איז איצט פֿאָרגעקומען, האָט געהײסן לײזער „פּאַפּסט“ און האָט אַ מאָל אױך געהערט צו דער חבֿרותא פֿון די „ריכטער“.

לײזער „פּאַפּסט“, אַ געזונטער, שײנער יונג, האָט חתונה געהאַט מיט זײַן װײַב, אַ הױקער און אַ דינסטמױד, װאָס איז דערצו עלטער געװען פֿון אים מיט אַ צװעלף יאָר, אױף אַזאַ נישט־געװײנטלעכן אופֿן:

לײזער איז געװען אַ לעביונג, אַ הולטײַ, זיך געחבֿרט מיט קלעזמער, גנבֿים און קונצן־מאַכער; האָט זיך געדרײט אױפֿן מאַרק, געהאָלפֿן אַרײַננאַרן אַ קאַליעדיק פֿערד אַ שלימזלדיקן פּױער, געװען אַ גאַסט אין די אַכסניות, װוּ מען האָט אױסגעפּראָפּט געלט בײַ סוחרים אין שולערישע קאָרטנשפּילן.

אַ מאַמע האָט ער געהאַט — איז זי געװען אַ װעשין, און סוף־כּל־סוף האָט זי אים אַרױסגעטריבן פֿון דער שטוב, װײַל ער װיל נישט װערן קײן לײַט, פֿאַרדינט נישט קײן גראָשן און דרײט זיך אַרום מיט געמײנע לײַט. 

אָבער אײביק קאָן מען דאָך נישט לעבן פֿון אַזעלכע „געשעפֿטן“ און לײזער האָט ענדלעך אַנטשלאָסן אױסצוקלײַבן זיך אַ פֿאַך, מיט װעלכן ער איז שױן געװען גענוג באַקאַנט: גנבֿה. דעם ערשטן אױפֿטריט האָט ער באַשלאָסן צו מאַכן בײַ דעם זײַדענעם יאָסעלע. דער זײַדענער יאָסעלע איז געװען אַ גרױסער גבֿיר, אַ ייִד מיט אַ שאַרף קעפּל, אַ פֿלינק צינגל, אַ דעה־זאָגער און אַ כּלל־פֿאַרזאָרגער. מיט אַ סך פּריסטאַװעס איז ער געװען אויף „דו“ און אַפֿילו מיטן סאַמע פּאָליציי־מײַסטער איז ער געווען אױסגעקאָכט. אָט אים האָט דאָס לײזער אױסגעקליבן פֿאַר זײַן ערשטן קרבן.

די נאַכט איז געװען אַ רעגנדיקע און אַ קאַלטע, װען לײזער האָט זיך אַרײַנגעגליטשט אין דעם זײַדענעם יאָסעלעס

הױז, װאָס איז געװען אַרומגערינגלט מיט אַ צױם. װען אַלץ איז שױן פֿאַר אים אַדורך בשלום און לײזער איז שױן געװען מיט די געגנבֿעטע זאַכן אין קאָרידאָר, האָט די שטילקײט פֿון דער נאַכט פּלוצלינג איבערגעריסן אַ קלאַפּ אין דער פּאָדלאָגע. פֿון לײזערס גרױסן אָנגעשטאָפּטן זאַק איז אַרױסגעפֿאַלן אַ זילבערנער לײַכטער. און דאָס האָט אים באַגראָבן. דער זײַדענער יאָסל האָט געהאַט אַ לײַכטן שלאָף, װי אַ קאַץ. אַז ער האָט דערהערט דעם קלאַפּ איז ער גלײַך אַראָפּגעשפּרונגען פֿון בעט און האָט תּיכּף זיך געכאַפּט, אַז מען האָט אים באַגנבֿעט. צוזאַמען מיט זײַנע צװײ זין האָט ער אין די אונטערװעש און מיט אײַזערנע פּרענטן זיך אַ לאָז געטון נאָך דעם גנבֿ און אים געפּאַקט.

דער זײַדענער יאָסעלע איז אָבער געװען אַ „קאָפּמענטש“ און ער האָט לײזערן נישט געלאָזט אײַנזעצן, נאָר ער האָט געמאַכט מיט אים אַ געשעפֿט. בײַ אים האָט געדינט אַ משרת זלאַטע, אַ פֿאַרזעסענע מױד, דערצו אַ הױקער און אַ קײַלעכדיקע יתומה. זי איז געקומען צו אים דינען אַלס קינד פֿון צװעלף יאָר, ווען טאַטע־מאַמע זענען איר אָפּגעשטאָרבן. ער האָט זי אַרײַנגענומען אױס רחמנות. זי האָט דאָס דער זײַדענער יאָסעלע איצט אין זינען געהאַט. 

— דאָס ערשטע מאָל, ר׳ יאָסל… גיט מיך נישט איבער דער פּאָליצײ… דאָס ערשטע מאָל… — האָט דער שלימזלדיקער גנבֿ געװײנט און האָט געקושט דעם גבֿירס האַנט.

— טאַקע דאָס ערשטע מאָל?… און אַ טאַטן האָסטו? — האָט ר׳ יאָסל אַ פֿרעג געטון. 

— נײן, איך האָב נישט קײן טאַטן. איך בין אַ יתום. 

— שװער בײַ דײַן טאַטנס קבֿר, צי עס איז טאַקע דאָס ערשטע מאָל.

לײזער האָט געשװאָרן און האָט נישט אױפֿגעהערט צו װײנען.

— װי הײסטו, תּכשיט אײנער?

— לײזער הײס איך.

— ביסטו אַ בחור, צי דו האָסט שױן אַ װײַב? — האָט דער גבֿיר װײַטער אױסגעפֿרעגט.

— איך בין אַ בחור — האָט לײזער געענטפֿערט און האָט אין גרױס שרעק נישט געהאַט קײן דרײסטקײט זיך צו װוּנדערן װאָס מען שטעלט אים אַזעלכע קשיות.

— הער אױס לײזער, — האָט דער זײַדענער יאָסל געזאָגט אין אַ פֿײַערלעכן טאָן און מיט אַ שטרענג, ערנסט פּנים, אַ גלעט טוענדיק זיך די געדיכטע, שװאַרצע באָרד, — איך גיב דיר די ברירה: אָדער דו גײסט אין קרימינאַל אַרײַן, אָדער דו האָסט חתונה מיט מײַן דינסט זלאַטע דעם הױקער. דו קריגסט הונדערט און פֿופֿציק קאַרבן נדן. 

לײזערן איז פֿינצטער געװאָרן אין די אױגן. 

ער האָט געװוּסט, אַז דער זײַדענער יאָסל שפּאַסט נישט און אין קרימינאַל האָט זיך אים נישט געגלוסט צו גײן און באין־ברירה האָט ער געמוזט מסכּים זײַן: ער האָט גענומען זלאַטען דעם הױקער פֿאַר אַ װײַב.

די חתונה איז פֿאָרגעקומען באַלד צו מאָרגנס. דער גבֿיר האָט דעם פּאָרפֿאָערשט דעמאָלט האָט ער זיך דערװעגט און האָט אַװעקגעװאָרפֿן זײַן װײַב, װאָס דער זײַדענער יאָסל האָט אים מיט געװאַלד אײַנגעשלײערט.

לק געמאַכט אַ שטיקל מיסחר און עס איז זײ נישט שלעכט געגאַנגען. 

— אַז דו װעסט זיך דערװעגן צו אַנטלױפֿן, װעט מען דיך ברענגען צו פֿירן אין קײטן. דו װײסט דאָך, אַז איך בין אױסגעקאָכט מיט דער פּאָליצײ… — האָט דער זײַדענער יאָסל אים אָנגעזאָגט.

און לײזער איז שױן אַזױ געבליבן װױנען מיט זײַן װײַב, ביז דער זײַדענער יאָסל איז געװאָרן אַלט; די רוסן זענען אַװעק און ער איז געװאָרן אױס מאַכער.